Wywiad z Juliet Grey, autorką trylogii o Marii Antoninie

Moi drodzy,

dla miłośników historii i beletrystyki historycznej mam dziś nie lada gratkę - wywiad z Juliet Grey, autorką trylogii o Marii Antoninie, której pierwszą część, Z Wiednia do Wersalu, miałam przyjemność czytać [recenzja], a niebawem zabiorę się za kontynuację, W Wersalu i Petit Trianon. Juliet, a właściwie Leslie Carroll, była tak miła i zechciała odpowiedzieć na kilka moich pytań - zapis naszej rozmowy widnieje poniżej. Zapraszam!

Juliet Grey (właściwie Leslie Carroll) od dłuższego czasu zajmuje się historią europejskich rodów panujących, a osoba Marii Antoniny jest jej szczególnie bliska. Poza powieściami ma na swoim koncie wiele ról aktorskich. Wraz z mężem mieszka na zmianę w Nowym Jorku i południowym Vermoncie.

KM: Jesteś autorką trylogii o Marii Antoninie - skąd twoja fascynacja tą właśnie postacią? Co cię zainspirowało, by uczynić bohaterką swojej powieści jedną z najbardziej kontrowersyjnych kobiet w historii?

JG: Kiedy prowadziłam research do mojej książki o słynnych królewskich małżeństwach (wydanej nota bene pod moim prawdziwym nazwiskiem), odkryłam intrygującą rzecz. Przekonałam się, że mnóstwo faktów dotyczących Marii Antoniny i Ludwika XVI zostało wypaczonych, wyolbrzymionych lub wręcz zmyślonych  i w tej nieprawdziwej wersji znalazło się w podręcznikach historii, a więc również w ludzkiej świadomości. Szczególnie potępiana była Maria Antonina jako jedna z najbardziej frywolnych, obojętnych na los poddanych, bezdusznych królowych, choć w dużej mierze nie było to prawdą. Postanowiłam oddać jej sprawiedliwość, odkłamać jej postać; czułam, że jej historia musi zostać opowiedziana na nowo, a najlepszym sposobem, by zmienić powszechną opinię o niesławnej monarchini, będzie ujęcie jej życia w ramy powieści (a nawet trzech, gdyż było ono tak bogate w wydarzenia, a jej postać tak złożona i skomplikowana, że niemożliwe byłoby dokładne oddanie jej osobowości, charakteru i kolei życia w jednej tylko książce). Poza tym barwne, spektakularne i dramatyczne losy francuskiej królowej wydawały mi się idealnym materiałem na dobrą, ciekawą powieść. W dodatku były dobrze udokumentowane, miały mocne oparcie w źródłach historycznych, a pewne luki w materiale faktograficznym pomogła mi uzupełnić własna wyobraźnia. Dzięki połączeniu faktów i fikcji literackiej postać Marii Antoniny  stała się bardziej ludzka - nie z kamienia, gliny czy wosku, ale z krwi i kości - a jako taka bardziej przemawiała do wyobraźni czytelnika.

KM: Co w trakcie pisania trylogii sprawiło ci największą trudność?

JG: Pisanie było prawdziwą przyjemnością; jedyną niedogodnością, z którą boryka się każdy twórca trylogii jest to, że kolejne tomy pojawiają się w sporych odstępach czasowych. Czytelnik traci cierpliwość, zapomina, przygasają emocje i wrażenia, a ja chciałabym, żeby każda część intrygowała tak samo, żeby emocje utrzymywały się na tym samym poziomie przez wszystkie trzy tomy. Niestety, możliwość przeczytania całej trylogii za jednym podejściem mają tylko czytelnicy w Ameryce - pierwsza część została opublikowana w sierpniu 2011, druga w maju 2012, trzecia ukazała się na dniach - 24 września 2013 roku.

KM: Postać Marii Antoniny od lat budzi ogromne emocje, można ją kochać lub nienawidzić, trudno pozostać wobec niej obojętnym. Czy było łatwo sprostać wyzwaniu, jakim było zmierzenie się z jej legendą?

JG: Dzieje Marii Antoniny są doskonałą ilustracją powiedzenia, że "historię piszą zwycięzcy". Większość z tego, co powszechnie wiadomo o królowej i co znajduje się w podręcznikach historii, opiera się na propagandzie powstałej za jej życia, w trakcie i po rewolucji, która miała ją zdyskredytować i zniszczyć jej reputację. Maria Antonina jest jedną z największych przegranych postaci XVIII stulecia. Im dłużej i dokładniej badałam życie nieszczęsnej monarchini, tym bardziej odkrywałam jej prawdziwą naturę. Jestem przekonana, że była dobrym człowiekiem,  zasługującym na nasze współczucie. Jej życie od wczesnej młodości było najeżone trudnościami, miała wiele przeszkód do pokonania - wystarczy wspomnieć, że w wieku 14 lat musiała opuścić ojczyznę, by zostać żoną przyszłego króla Francji. Historia wyrządziła jej wielką krzywdę - to prawda, że dyktowała modę na kontynencie, ale uznanie, że to jej nieodpowiedzialne szastanie pieniędzmi doprowadziło królestwo do bankructwa, jest grubą przesadą. Piszę o tym zresztą w powieści. Moim zamiarem było uczłowieczyć legendę. Pokazać zagubioną kobietę z krwi i kości, która nade wszystko chciała zostać matką, która miała swoje marzenia, która kochała i chciała być kochaną. Było dla mnie ogromnie ważne, by przedstawić zarówno Marię Antoninę, jak i jej męża - któremu także historia nie odpuściła, a który był dobrym, porządnym człowiekiem - jako postaci głęboko ludzkie, podobne do każdego z nas, a obarczone tragicznym losem.

KM: Jakie są twoje ulubione postaci historyczne - oprócz Marii Antoniny, rzecz jasna?

JG: Z pewnością jest nią Helena Trojańska - choć uważana jest za postać mitologiczną, nie historyczną, pokusiłam się o napisanie jej pamiętników (pod pseudonimem Amanda Elyot). Mogłabym wymienić także dwie osiemnastowieczne Angielki: Emmę Hamilton, kochankę lorda Nelsona oraz Mary Robinson - aktorkę i pierwszą z wielu kochanek księcia Walii, zanim stał się królem Jerzym VI. Mary była bardzo barwną postacią - była powieściopisarką, poetką, ale także kurtyzaną i jedną z pierwszych feministek naszych czasów!

KM: Gdybyś mogła podróżować w czasie i zamienić się miejscami z dowolną postacią historyczną, kogo być wybrała?

JG: Zabawnie byłoby stać się Nell Gwyn, aktorką i kochanką Karola II Stuarta. Była bardzo do mnie podobna, z wyglądu - rudzielec - i charakteru - obdarzona zaraźliwym poczuciem humoru i radosną naturą, no a poza tym nosiła wspaniałe stroje - w końcu to czasy Restauracji! W swojej epoce była bardzo znaną postacią, zrobiła wielką karierę, no i była królewską kochanką. Zresztą fascynuje mnie wiele innych postaci, gdybyś zadała mi to pytanie innego dnia, z pewnością udzieliłabym ci zupełnie innej odpowiedzi.

KM: Masz swoich ulubionych autorów, powieści?

JG: Oczywiście! Jestem wielka fanką Jane Austen, F. Scotta Fitzgeralda i Ernesta Hemingwaya.  Niemal co roku wracam do moich ulubionych powieści: "Dumy i uprzedzenia", "Wielkiego Gatsby'ego" i "Słońce też wschodzi". Ze współczesnych autorów lubię Hilary Mantel i Sarah Dunant.

KM: Czy pracujesz aktualnie nad nową powieścią?

JG: Mam kilka obiecujących pomysłów, ale jeszcze za wcześnie, by o nich mówić.

KM: Czy byłaś kiedykolwiek w Polsce? Masz jakieś skojarzenia związane z tym krajem?

JG: Niestety, nigdy jeszcze w Polsce nie byłam, choć pisałam w mojej książce o królewskich romansach o Napoleonie i pani Walewskiej. Natomiast moi teściowie pochodzą z Polski, wyemigrowali do USA po drugiej wojnie światowej i to właśnie oni są źródłem moich skojarzeń z twoim krajem. Matka mojego męża jako jedyna z całej rodziny przeżyła wojenną zawieruchę i to tylko dzięki temu, że pewien Polak wziął ją do siebie i wychowywał z własnymi dziećmi. Uratował jej życie;  zawsze, gdy myślę o jego odwadze i poświęceniu, mam łzy w oczach. Taka dla mnie jest Polska.

KM: Ależ mnie wzruszyłaś! Juliet, ogromnie dziękuję za czas, który mi poświęciłaś i za wyczerpujące odpowiedzi. Czekamy z niecierpliwością nie tylko na pozostałe części trylogii o Marii Antoninie, ale i inne twoje powieści.

JG: To ja dziękuję za zainteresowanie. Pozdrawiam serdecznie wszystkich moich czytelników z Polski i oczywiście odwiedzających bloga Karoliny.

Zapraszam do odwiedzin  strony autorskiej Juliet Grey oraz na jej bloga.