"Huragan"

Autor: Laurent Gaude
Tytuł: "Huragan"
Wydawnictwo: W.A.B., 2012
Ilość stron: 181
Okładka: twarda z obwolutą

Huragan Katrina, który w 2005 roku nawiedził Stany Zjednoczone okazując się jednym z najbardziej morderczych i tragicznych w skutkach, największe spustoszenie poczynił w Nowym Orleanie. Miasto do tej pory nie podźwignęło się w pełni z katastrofy; ofiarą kataklizmu padło ponad dwa tysiące ludzkich istnień, zaś pozostałych przy życiu na zawsze naznaczyła ona piętnem niewyobrażalnej tragedii.

Niszczycielskie siły natury sprzed kilku lat stały się tłem powieści Laurenta Gaude, a jednocześnie pretekstem do ukazania mocy żywiołu o wcale nie mniejszej sile rażenia, a równie destrukcyjnej, bezlitosnej i potężnej: ludzkich uczuć i emocji, demonów przeszłości oraz słabości, z którymi nagle, w chwili próby, trzeba stanąć twarzą w twarz, gdyż wszelka ucieczka okazuje się niemożliwa, a tłumienie ich i spychanie do podświadomości nie przynosi już ukojenia czy błogiego samozadowolenia. Huragan wydobywa ostateczną prawdę o naszej naturze, definiuje, kim naprawdę jesteśmy - lub kim się staliśmy - pytanie tylko, jak przyjmiemy tę świadomość?

W Nowym Orleanie nastaje kolejny, upalny dzień. Nic nie wskazuje na to, że nadciąga katastrofa, jednak jest ktoś, kto wyczuwa jej złowrogą obecność. Josephine Linc. Steelson to ponad stuletnia Murzynka, pozbawiona wszelkich złudzeń i zmęczona życiem, które straciło dla niej sens. W młodości jej mąż został brutalnie zamordowany, przeżyła własne dzieci - nie pozostało jej nic, prócz żalu i starannie pielęgnowanej nienawiści do białych. Z jednej strony czuje, że żyje już zbyt długo i jest to świadomość, z którą trudno jej się pogodzić, z drugiej jednak emanuje jakąś niezwykłą wolą życia, która pozwala przystosować jej się do każdej sytuacji. Choć wyczuwa zbliżający się huragan - nie lęka się śmierci; najgorsze w życiu już ją spotkało, a śmierć będzie dla niej wybawieniem. Dlatego nie zależy jej na ewakuacji czy szukaniu schronienia; czy wola życia okaże się silniejsza niż śmiertelne znużenie, które ją toczy?

Spotykamy też księdza, który pełni czasem obowiązki więziennego kapelana. Nie tak trudno go przejrzeć; nawet więźniowie wyczuwają jego zakłamanie, pogardę, wyższość, a przede wszystkim brak prawdziwego powołania. Dla niego nadejście huraganu jest znakiem od Boga - gromadzący się wokół niego wierni dają mu poczucie misji - i władzy. Pomaga im nie z dobroci serca, ale z bardziej egoistycznych i megalomańskich pobudek. Kataklizm prowokuje ogromną wewnętrzną przemianę - a może tylko uwidacznia to, co drzemało w nim od dawna i nie miało okazji się ujawnić? Ksiądz prostą drogą podąża ku tragedii i nawet się z nią godzi, przerażony tym, co skrywał głęboko w duszy.

Dla więźniów nadciągający huragan jest wybawieniem - i to w sensie dosłownym. Jeden z osadzonych, Buckeley, wraz z grupką towarzyszy ucieka z więzienia. Bardzo szybko jednak przekonują się, że władza i wolność, jaką podarował im żywioł są tylko pozorne, a od pewnych rzeczy nie ma drogi ucieczki. Zwłaszcza od mrocznej strony swojej natury.

Keanu Burns przez sześć lat pracował na platformie wiertniczej. W pogoni za wolnością opuścił ukochaną kobietę raniąc ją przy tym boleśnie, jednak traumatyczne przeżycia, jakich doświadczył na pełnym morzu oraz zapowiedzi zbliżającego się huraganu utwierdziły go w przekonaniu, że popełnił wielki życiowy błąd rezygnując z miłości. Jako jedyny podąża w kierunku wyludniającego się miasta w poszukiwaniu ukochanej. Właśnie coś sobie uświadomił, zdał sobie sprawę, po co żyje i nie zamierza po raz kolejny tego zaprzepaścić.

Rose jest pozbawioną złudzeń matką samotnie wychowującą kilkuletniego synka. Nie potrafi wykrzesać z siebie cieplejszych uczuć w stosunku do dziecka - tak bardzo poczuła się zraniona odejściem jego ojca. Morderczy huragan paradoksalnie przywraca ją do życia - ponowne spotkanie z ukochanym staje się szansą na zerwanie z bolesną przeszłością i rozpoczęcie wspólnego życia od nowa...

Huragan to jedna z tych książek, które zapadają głęboko w pamięć jakby mimochodem, bezwiednie. Ogromna w tym zasługa surowego, prostego, ubogiego wręcz stylu autora, który jednak idealnie komponuje się z opowieścią. Kwiecisty, wysmakowany styl nie tylko byłby nieadekwatny do wagi treści i przesłania, ale też brzmiałby mało wiarygodnie. Oszczędne wykorzystanie środków stylistycznych i ostrożne szafowanie słowem tym dobitniej trafiają do czytelnika wywierając niezatarte wrażenie. Dzięki temu powieść zyskuje na autentyczności i głębi psychologicznej nie tracąc nic ze swej sugestywnej siły oddziaływania na naszą wyobraźnię i emocje. Kolejnym atutem jest wyjątkowa umiejętność budowania napięcia, która niemal na własnej skórze pozwala poczuć narastającą grozę nadciągającego huraganu, jego śmiercionośną siłę i złowieszczy, pozorny spokój po jego odejściu; posępny nastrój powieści doskonale harmonizuje ze stanem ducha bohaterów potęgując nasze wrażenia i nie pozwalając przejść nad ich losem do porządku dziennego.

Huragan to wielowątkowa opowieść o pogmatwanych ludzkich losach, które łączy śmiertelne niebezpieczeństwo. W jego obliczu wszyscy są równi, gdyż wszyscy muszą stanąć twarzą w twarz nie tylko z żywiołem szalejącym na zewnątrz, lecz także tym w głębi duszy. Różni ich tylko to, jak zachowają się w obliczu kataklizmu, jak zareagują na nieodwracalne zmiany w ich życiu, sposobie postrzegania świata i samych siebie. W myśl zasady "wiemy o sobie tyle, na ile nas sprawdzono", kiedy znajdują się nagle w sytuacji granicznej, w której ludzkie emocje rezonują z atakiem sił natury, przekonują się, kim tak naprawdę są, czy potrafią żyć z tą świadomością i czy będą mieć odwagę, by coś zmienić.

Książka Laurenta Gaude jest również wielowymiarową, ale klarowną i czytelną opowieścią o odwiecznym tańcu życia i śmierci, zniszczeniu i odradzaniu następujących po sobie konsekwentnie i systematycznie, gdzieś poza granicami ludzkiej woli. Traktuje o ulotności i kruchości życia, z której zdajemy sobie sprawę zwykle dopiero wtedy, gdy jest już za późno. To mądra i wartościowa opowieść o istocie ludzkiej natury, próbach konfrontacji z jej mroczną stroną, której istnienia na co dzień sobie nie uświadamiamy, a która prędzej czy później i tak nas dopadnie, by pokazać, ile jesteśmy warci.

Nie mogłabym nie wspomnieć o okładce, która mnie po prostu poraziła siłą przekazu. Kontrast pomiędzy zamarłą w jakby nienaturalnym bezruchu kobietą a ogromem zniszczenia spowodowanym przez Katrinę, burzą ludzkich uczuć i intensywnością emocji emanujących z kart powieści jest iście mistrzowski, zapierający dech w piersiach.

Gorąco polecam tę poruszającą lekturę każdemu, a jest ona w stanie zadowolić najbardziej nawet wymagającego czytelnika.

Moja ocena: 4/5

Opublikowane na stronie: http://lubimyczytac.pl/ksiazka/125901/huragan/opinia/5740644#opinia5740644 

za książkę serdecznie dziękuję Wydawnictwu W.A.B. :)