Podróż przez siedem granic, czyli spotkanie autorskie z Olgą Tokarczuk

Rzadko mam okazję uczestniczyć w spotkaniach autorskich, głównie dlatego, że - podobnie jak  królewna z dowcipu - mam wszędzie daleko. Wszędzie, gdzie dzieje się coś ciekawego, rzecz jasna. Dlatego kiedy dowiedziałam się, że niemal tuż pod moim nosem, bo w gliwickim centrum handlowym, odbędzie się spotkanie z pisarką wielkiego formatu, jaką jest Olga Tokarczuk, nie mogłam uwierzyć własnemu szczęściu. Wiedziałam, że choćby się waliło i paliło - pojawię się na nim i tak też się stało. Jak można się było spodziewać - wypadło rewelacyjnie. Obcowanie z błyskotliwą, elokwentną pisarką, która dokładnie wie, co chce przekazać swoim czytelnikom i robi to z wielką klasą, zaangażowaniem, szacunkiem i wiarą w inteligencję odbiorcy, słuchanie jej opowieści, było prawdziwą przyjemnością i niezapomnianym doznaniem intelektualnym.

Olgi Tokarczuk nikomu przedstawiać nie trzeba: to znakomita pisarka, poetka i eseistka, laureatka wielu nagród i wyróżnień, w tym dwukrotnie Nagrody Literackiej "Nike" (2008 i 2015), autorka takich dzieł, jak Prawiek i inne czasy, Dom dzienny, dom nocny, Bieguni, Prowadź swój pług przez kości umarłych czy wydane w 2014 roku Księgi Jakubowe.19 maja pisarka pojawiła się na spotkaniu z czytelnikami zorganizowanym przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Gliwicach i CH Forum. Przez ponad godzinę wyczerpująco i zajmująco odpowiadała na pytania prowadzących - bibliotekarek Anny Latty - Pisarek i Sylwii Rudowicz.

Olga Tokarczuk opowiadała o początkach swojej pisarskiej drogi i miłości do literatury, głodzie czytelniczym, który towarzyszy jej od czasów dzieciństwa i który po latach w dużym stopniu przełożył się na potrzebę opowiadania o świecie na swój własny sposób. Bycie pisarzem to dla niej przede wszystkim odpowiedzialność i swego rodzaju misja: przekonała się, że na jedną napisaną stronę przypada tysiąc przeczytanych (warto, by zapamiętali sobie te słowa wszyscy przyszli literaci marzący o karierze pisarskiej…), że najlepsze efekty przynosi nieustanna praca nad sobą i swoim warsztatem. Podkreślała, że rolą współczesnego pisarza jest nie tylko kreowanie świata, ale przede wszystkim rozbudzanie świadomości czytelnika, prowokowanie, skłanianie do głębszej refleksji, a nawet polemiki z autorem, co można osiągnąć opowiadając o rzeczach ważnych, aktualnych, a przy tym stanowiących światopogląd piszącego (autorka nie ukrywa, że w swoich powieściach tak właśnie czyni – jako przykład podała uwypuklenie postaci kobiecych i tych niesprawiedliwie potraktowanych przez historię w Księgach Jakubowych – barokowej poetki Elżbiety Drużbackiej i księdza Chmielowskiego, jako wyraz jej feminizmu i polityki zakładającej, by dopuścić do głosu postaci z różnych względów zapomniane przez historię) – wszystko po to, by ukazać czytelnikowi inną, nieoczywistą wizję świata, odmienny punkt widzenia, który mógłby skonfrontować ze swoim własnym.

Pisarka opowiadała także o tym, w jakim zakresie jej psychologiczna wiedza i doświadczenie nabyte w pracy psychoterapeuty przełożyło się na sposób kreowania sylwetek bohaterów, podkreślając, jak ważna jest umiejętność aktywnego słuchania i szacunek do opowieści innych: każdy człowiek jest opowieścią, trzeba tylko umieć znaleźć odpowiednie słowa, by ją wydobyć. Poruszyła również kwestię literackich motywów przewijających się w jej powieściach, opowiadając o motywie podróży i nieśmiertelności obecnych w Biegunach (kolejna powieść, którą koniecznie muszę przeczytać!), jednak najwięcej czasu poświęciła swojemu najnowszemu dziełu – Księgom Jakubowym. Opowiadała o ogromnym wyzwaniu, jakim było przeprowadzenie researchu do niemal tysiąc stronicowej powieści historycznej, zapanowanie nad mnogością wątków i bohaterów, budowaniu świata z detali wyszperanych w różnego rodzaju źródłach, podróżach do miejsc, które pojawiają się w powieści i pułapkach czyhających na pisarza opowiadającego o historii (zabawna anegdota o takim „drobiazgu”, jak kościane igły używane w XVII wieku na Podolu). Wyczerpująco opowiadała o głównym bohaterze Ksiąg… – żydowskim mistyku Jakubie Franku i sekcie frankistów – postaci wielowymiarowej, niezwykle barwnej i wybitnie kontrowersyjnej, ujmując jego działalność w szerokim kontekście historycznym; nie ukrywam, że był to dla mnie jeden z najciekawszych i najbardziej intrygujących momentów spotkania.

Olga Tokarczuk odpowiedziała również na kilka pytań słuchaczy, po czym nastąpiła wyjątkowo emocjonująca chwila – podpisywania przez autorkę egzemplarzy powieści przyniesionych przez czytelników.

radość bardzo ^^

kolejka miała kilka początków, ale wszyscy grzecznie czekali na swoją chwilę :)

To było jedno z najciekawszych kulturalnych wydarzeń, w jakich miałam okazję uczestniczyć. Piękny język, styl opowiadania, to, co Olga Tokarczuk miała do przekazania swoim czytelnikom i sposób, w jaki to zrobiła, po prostu oczarowały słuchaczy i uczyniły to spotkanie niezapomnianym. Minęły dwa dni, a ja wciąż jestem pod ogromnym wrażeniem osobowości pisarki i jej opowieści.