"Grabarz"

Autor: Peter Grandbois
Tytuł: "Grabarz"

Juan Rodrigo mieszka w niewielkiej wsi na południu Hiszpanii, a raczej poza jej granicami, w oddaleniu od ludzkich siedzib.

Juan Rodrigo jest bowiem grabarzem podobnie jak jego ojciec i dziadek. Odziedziczył ten zawód czy też może powołanie po swoich przodkach wraz z wyjątkowym darem - zdolnością widywania duchów i rozmawiania z nimi.

Zmarli po śmierci mają zwyczaj nawiedzania Juana, opowiadania mu o swoich losach, swym życiu, niejednokrotnie wyjawiając mu swoje sekrety - a wszystko po to, by grabarz, który ze względu na swój specyficzny dar przyjął na siebie rolę pośrednika między żywymi a umarłymi - opowiadając rodzinie zmarłego prawdziwą historię jego życia pomógł bliskim pogodzić się ze stratą, uporządkować sprawy, które zmarły pozostawił niedokończone, a nieraz nawet naprawić zło, które ten wyrządził za życia.

Balansując nieustannie na granicy światów grabarz niczym gawędziarz snuje opowieści o ludzkich losach, kształtuje wspomnienia tych, co pozostali kojąc ich żal oraz nadając śmierci sens i znaczenie.

Jego opowieści mają charakter terapeutyczny, gdyż pomagają ludziom oswoić się z odejściem bliskiej osoby, pogodzić się z nieuchronnym; pomagają też samym zmarłym prostując kręte ścieżki ich życia.

Zawarte w tych opowieściach przesłanie wiele mówi o związkach między żywymi a umarłymi; związkach, o których nikt na co dzień nie chce pamiętać, ale które w obliczu śmierci nabierają znaczenia i stanowią swego rodzaju pociechę dla żałobników: śmierć nie jest kresem życia, lecz jego kontynuacją w innej formie; między światem rzeczywistym a niewidzialnym istnieje wyjątkowa więź, która sprawia, że mogą się one wzajemnie przenikać i oddziaływać na siebie.

Choć Rodrigo opowiedział w swoim życiu wiele ludzkich historii, najważniejszą i najsmutniejszą z nich zostawia na sam koniec; to historia życia i śmierci jego ukochanej córki Esperanzy.

I paradoksalnie dopiero jej tragiczne odejście uwolniło Juana od nieustannego lęku o los córki, nauczyło go tego, do czego za jej życia nie był zdolny: do spojrzenia z dystansu na łączące ich stosunki, uznania córki za osobny, niezależny od niego byt, który podąża własną drogą.

Śmierć Esperanzy załamałaby Juana gdyby nie to, że nadal może ją widywać i rozmawiać z nią jak dawniej. Opowieść o jej życiu ratuje także jego pogrążone w żalu zmysły; dzięki niej nie tylko ostatecznie godzi się z odejściem Esperanzy w inny wymiar, zaczyna także lepiej rozumieć uczucia własne i córki. Dziewczynka pomaga mu snuć historię jego życia, by zawczasu mógł naprawić swoje błędy zanim będzie za późno.

Grabarz to jedna z najsmutniejszych i najbardziej nostalgicznych książek, jakie kiedykolwiek czytałam. Jej klimat, to bezustanne poczucie przeplatania się dwóch światów, ten stale obecny oddech śmierci przenikający wszystkie myśli i poczynania bohaterów, marazm i trwanie mieszkańców wioski w oczekiwaniu na śmierć, z rezygnacją przyjmowane przez głównego bohatera brzemię jego daru - to wszystko sprawia, że nawet piękny, poetycki styl autora nie jest w stanie przegnać z moich myśli przygnębienia wywołanego lekturą.

Nawet to życie po śmierci nie różni się jakoś zasadniczo od ziemskiej egzystencji - duchy zachowały swoją człowieczą naturę, swoje wady i zalety, nie sprawiają wrażenia pogrążonych w niebiańskiej szczęśliwości. Stale na wyciągnięcie ręki, a jednak tak nieskończenie odległe, różni ich od ludzi jedynie większa świadomość własnego istnienia.

Jest to książka piękna, wzruszająca, ale przeraźliwie smutna i depresyjna, przynajmniej, jeśli o mnie chodzi.

Polecam wyłącznie ze względów estetycznych, gdyż nie chcę mieć na sumieniu czytelników pogrążonych w głębokim dołku.

Moja ocena: 4/5

Opublikowane na stronie: http://lubimyczytac.pl/ksiazka/21943/grabarz/opinia/2318689#opinia2318689